Al jaren is Gambia & Senegal (Dominicus Landengids) een van mijn bestverkochte reisgidsen. De twee landen kennen weinig geheimen meer voor me, maar zo af en toe kom ik, werkend aan een nieuwe editie, toch iets nieuws tegen.
De Ninki Nanka bijvoorbeeld, een mythisch monster uit de orale volkscultuur van het Senegambiagebied en ver daarbuiten. De Ninki Nanka wordt doorgaans beschreven als een groot, draakachtig reptiel of als een kruising tussen een krokodil en een dolfijn. Het wezen leeft in moerasgebieden in West-Afrika en kan 10 tot 15 m lang worden. Ouders waarschuwen hun kinderen om niet ongehoorzaam te zijn, anders komt de Ninki Nanka ze halen. De Ninki Nanka heeft wel iets weg van de dinosaurus waarnaar Redmond O’Hanlon op zoek ging in het mysterieuze Lac Télé in de Congo, een reis waarvan hij verslag doet in zijn prachtige boek Congo uit 1996.
In 1983 vond de 15-jarige Owen Burnham uit Engeland op het strand bij het Gambiaanse Kotu (om precies te zijn vóór het Bungalow Beach Hotel) het karkas van een groot, onbekend wezen van ongeveer 5 meter lang. Hij beschreef het als een half krokodil-, half dolfijnachtig dier, bruin van boven, wit van onder en met een gladde huid en tachtig tanden in de 76 cm lange bek. De jongen tekende het karkas en begroef het in het zand, in de hoop dat het op die manier zo goed mogelijk bewaard zou blijven. Voordat het dode dier de grond in ging, hadden dorpelingen de schedel overigens al van de romp gescheiden en aan een toerist verkocht.
Het verhaal kwam jaren later ter ore van het Centre for Fortean Zoology (CFZ), een Brits genootschap dat zich bezighoudt met cryptozoölogie, oftewel onderzoek naar onbekende dieren. In 2006 ondernamen cryptozoölogen namens de CFZ een expeditie naar Gambia, in de hoop het karkas terug te vinden en daarmee bewijs te kunnen leveren voor het bestaan van de Ninki Nanka. Helaas werd Gambo – zoals het begraven dier inmiddels werd genoemd – niet gevonden, zodat de Ninki Nanka nog steeds uitsluitend voortleeft in folkloristische mythen en legenden. Gelukkig maar.
Owen Burnham maakte deze tekening van het dier dat hij bij Kotu vond: